2008 yılında TTB İSİH Kolunun bir çalışması sonucu çıkan İSİG Hizmet Sunum Model Taslağı

ÇALIŞAN SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMET SUNUM MODELİ TASLAĞI

Dr.Arif Müezzinoğlu

Dr.Bülent Aslanhan

TTB İşyeri Hekimliği ve İşçi Sağlığı Kolu

AMAÇ:

İşyerlerinde sağlığı korumak, İşçi Sağlığı ve Güvenliği (İSAGÜ) hizmetini tüm çalışanlara çağdaş kavramlara uygun ve etkin biçimde ulaştırmak için İşyeri Sağlık Birimi ve/veya İşyeri Ortak Sağlık Güvenlik Birimi modeli için öneri geliştirmek amaçlanmıştır.

STRATEJİLER:

1. Ülke potansiyelini eşgüdümlü ve tutarlı çalışma yöntemleriyle uygulamaya sokmak.
2. İSAGÜ ile ilgili tarafların görev alanlarını belirlemek.
3. İSAGÜ alanının değişik kademelerinde teknik, eğitim, yönetim konularının belli bilgi düzeyi gereğini kabul etmek.
4. Eşgüdüm ve entegre çalışma kurallarına uymak.
5. Katılımcı çalışma kavramını benimsemek. (İSAGÜ konularıyla ilgili tarafların planlama, karar alma ve uygulama aşamalarına katılmasını sağlamak)
6. Güvenilir veri toplamak ve bilgi akışı sağlamak.
7. Sürekli izleme ve değerlendirme mekanizmalarını oluşturmak.
8. Araştırma ve yayın konularını yaygınlaştırmak.
9. Eşitlik ve ulaşılabilirlik koşullarını göz önünde bulundurmak.

TANIMLAR:

1. Çalışan Sayılarına göre ölçek tanımlaması:

                Avrupa Birliğince kabul edilen işyeri büyüklük ölçeği tanımları benimsenmiştir.

1. Yerleşime göre işletme tanımları:

              İşyeri: İşyeri İş Yasası’nın 2.Maddesinde işin yapıldığı yer olarak tanımlanmıştır. Bu maddede “İşverenin işyerinde ürettiği mal veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen yerler (işyerine bağlı yerler) ile dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve meslekî eğitim ve avlu gibi diğer eklentiler ve araçlar da işyerinden ” sayılacağı ifade edilmiştir. İşyeri, bir işverenin maddi olan ve olmayan araçlarla belirli bir teknik amacı gerçekleştirmesine yarayan ve süreklilik gösteren organize edilmiş bir bütündür.

              Zincir İşletme: Bir merkezi olup bir ilin değişik yerlerinde yada başka başka illerde hizmet veren ya da üretim yapan işletmeler. Örn: bankalar, lokanta zincirleri veya taşeron hizmet kuruluşları (Temizlik, güvenlik vb. kuruluşlar)

              Organize Sanayi Bölgesinde (OSB) ve Küçük Sanayi Sitelerinde (KSS) Bulunan İşyerleri: 1999 rakamlarına göre 251 OSB’deki 3314 işyerinde 540.000 çalışan bulunmaktadır. Yine 1999 verilerine göre 294 KSS’de 70.603 işyerinde 424.000 kişi çalışmaktadır. OSB ve KSS’lerindeki tüm işyerleri kapsam içine girmektedir.

              Yakın Komşuluk İçinde Bulunan İşyerleri: Aynı çatı altında yada kompleks içinde yer alan ya da almayan ama bitişik nizam içinde bulunan veya yakın komşuluk içinde olan işyerleri. (Alışveriş merkezleri, kapalı çarşı gibi mekanlar vs.)

              Dağınık Halde Bulunan İşletmeler: Birbirlerinden mekan olarak uzak ve farklı sektörlerde yer alan işyerleridir.

1. Hizmet Sunum Birimi Tanımları:

              İşyeri Sağlık Birimi: 50’nin üstünde işçi çalıştıran işyerlerinde, sağlığın korunması ve geliştirilmesi için oluşturulmuş yapılanmalardır.

              İşyerleri Ortak Sağlık Güvenlik Birimi: Organize Sanayi Bölgeleri ve Küçük Sanayi Siteleri başta olmak üzere işyerlerinde sağlığın korunması ve İSİG hizmetleri için oluşturulmuş, birden fazla işyerine hizmet sunan yapılanmadır. İşyerleri Ortak Sağlık Güvenlik Birimi hizmet vereceği her bir işyeri ile ayrı ayrı yada Organize Sanayi Siteleri veya Küçük Sanayi Sitelerinin Yönetim Kurullarıyla uygun bir sözleşme yaptıktan ve yerel tabip odasından ve mevzuatın gerektirdiği otoritelerden onay aldıktan sonra çalışmalarına başlar.

              İşyerleri Sağlık Güvenlik Birimleri Bölge Merkezleri: Ulusal İSAGÜ Enstitüsüne bağlı özerk bir merkezdir. İşyerleri sağlık birimlerinin izlenmesi (veri toplama-değerlendirme), danışmanlığı, denetimini sağlar, bölgesel politikalar belirler. Ulusal politikalar doğrultusunda İSB ve İOSGB’ler arasında politika ve programların koordinasyonunu sağlar, çalışma ortamına, çevre ve çalışan sağlığına yönelik numune alma, ölçme, değerlendirme, kontrol hizmetleri verir. Merkezin çalışmalarının denetimi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yapılır.

              Ulusal İSAGÜ Enstitüsü: Özerktir. İSGÜM’ün reorganizasyonu bu çerçevede ele alınabilir. Yönetiminde Çalışma Bakanlığı, Çevre Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Meslek Örgütleri, Üniversiteler, İşçi/İşveren Sendikaları ve ilgili STK’lar vardır. Alana ilişkin standardizasyon, akreditasyon, politika belirlenmesi, stratejik plan hazırlanması, uygulanması, değerlendirmesi, araştırma, denetim, danışmanlık, eğitim, referans kurum olma işlevlerini yerine getirir.

              Ulusal İSAGÜ Kurulu: Çalışma Bakanlığı, Çevre Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Meslek Örgütleri, Üniversiteler, İşçi/İşveren Sendikaları ve ilgili STK’nın oluşturduğu, özerk bir yapılanmadır. Ulusal politikaları belirlenmesini, ülkenin beşer yıllık stratejik eylem planlarının hazırlanmasını, uygulanmasını, değerlendirilmesini sağlar.

1. İLKELER:
2. İşçi sağlığı ve işgüvenliği hizmeti işverenin yükümlülüğü altında “kamusal” bir hizmet olup kâr amaçlı olarak yürütülemez.
3. 4857 sayılı yasanın 77. maddesi uyarınca “işverenler iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almakla yükümlüdür”
4. Tüm çalışanların sağlıklarının korunması ve geliştirilmesi hizmetlerine ulaşma ve nitelikli bir şekilde yararlanma hakkı vardır. (İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, Avrupa Sosyal Konvansiyonu, İLO Sözleşmeleri, Anayasa) Bunun için ilgili tüm Bakanlıklar işbirliği yapmalıdır.
5. İşyeri Sağlık Birimi (İSB) ve İşyerleri Ortak Sağlık Güvenlik Birimi (İOSGB) multidisipliner bir hizmet anlayışına uygun olarak işyeri hekiminin başkanlığında farklı mesleklerden oluşan bir ekip çalışması temelinde hizmet verir.
6. 50 ve üzeri çalışanı olan her işyerinin İSİG kurulu oluşturması gerekir. (Bu günkü mevzuatta 50 işçinin üzerinde işçi çalıştıran ve sanayiden sayılan işyerlerinin işyeri sağlık birimi oluşturma, işyeri hekimi bulundurma, işçi sağlığı ve iş güvenliği kurulları oluşturma ve çalıştırma zorunluluğu bulunmaktadır.)
7. Ana işveren SSK priminden sorumlu olduğu taşeron ve geçici işçilerin İSİG’nden de sorumludur. Bu nedenle bir işyerinde asıl çalışanlara ilaveten aynı ortamda çalışan, aynı risklere maruz kalan taşerona bağlı işçiler ile geçici işçiler de hizmetten yararlanmalıdır.
8. İşyeri hekimi ücreti taşeron, mütaahhit yada geçici statüde asıl işverene yada başka bir işverene bağlı olarak çalışanları olan işyerleri için, asıl işverene bağlı işçi sayısı üzerinden değil aylık olarak hizmet sunduğu toplam işçi sayısı üzerinden ücretlendirilir ve TTB asgari ücret tarifesinden aşağı olamaz.
9. Küçük işyerlerinde ekonomik güçlükler, yetersiz teçhizat ve donanım, İSİG yasaları hakkında bilgisizlik, işçiler arasında düşük sendikalaşma oranı vb. sorunlar çalışanların sağlığının korunması ve geliştirilmesini olumsuz olarak etkilemektedir. Bu nedenle 50’den az çalışanı olan işyerleri “İşyerleri Ortak Sağlık Güvenlik Birimleri (İOSGB)” kurmalıdır.

Burada,

• Coğrafi komşuluk-yakınlık,
• İOSGB işyerlerine yakın olmalıdır. Çalışanların İOSGB’ne kolayca, kısa sürelerde ulaşabilmeleri kritik önem taşır.
• OİSGB’lerde yerleşim ve ölçek kriterlerine uygun nitelik ve nicelikte işyeri sağlık görevlileri, teknik personel ve donanıma sahip olmalıdır. Bunun kriterleri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Meslek Örgütleri tarafından tanımlanmalıdır.
• İOSGB çalışanları programlı ve düzenli olarak, gerektiğinde destek hizmetleri temin ederek, işyeri saha ziyaretleri yaparak çalışma koşullarını tanımlar, risk değerlendirmesi yapar kayıt altına alır ve izlerler. İşyerlerinde yasal mevzuatın uygulanmasına, işyerlerinde sağlığın korunması ve geliştirilmesine yönelik rehberlik ve gözetim yaparlar.
• İOSGB’lerinde işe giriş muayeneleri, aralıklı kontrol muayeneleri vb. koruyucu işçi sağlığı hizmetlerinin yanı sıra OSB veya KSS yönetim kurullarının uygun görmesi ile, SGK ile anlaşarak 1. basamak ayaktan tedavi hizmetleri de verilebilir. Genellikle Bağ-Kur’lu olduklarından ve işçileriyle aynı mesleki risklere maruz kaldıklarından, Bağ-Kur’lular da bu birimden hizmet alabilmelidir.
• Hizmet her hekim ve sağlık personelinin sorumlu olduğu “tanımlı işyeri ve tanımlı nüfus”  ilkesine uygun bir organizasyonla güvence altına alınmalıdır. Periyodik muayeneleri ve ayakta tedavi hizmetleri sunan hekim ve sağlık personeli, çalışanların çalışma koşullarını bilmek zorundadır, bu nedenle belirli bir alanda belirli sayıda işyerinden sorumlu olarak çalışırlar.
• İOSGB, sanayi sitesi, kooperatif..vb. tüzel kişiliği olan yapılanmaların veya işverenlerin ortak girişimiyle kurulabilir. Burada görev alacak sözleşmeli personelin görev tanımları, performans kriterleri ve özlük hakları meslek örgütleri tarafından sorumlu oldukları işyeri ve işçi sayılarına bakılarak belirlenmeli ve bu şekilde yetki onayı sağlanmalıdır.
• 50’den az işçi çalıştıracak yeni işyeri açılması sürecinde, işletmecinin işyeri sigorta sicil numarası talebi sırasında, bir işyeri sağlık hizmeti organizasyonu/iştiraki bulunup, bulunmadığının bir yeterlilik kriteri olarak tanımlanmasını mümkün kılacak bir yasal düzenlemeye ihtiyaç vardır.

1. İOSGB’leri tam gün hizmet vermelidir. İşyeri hekimliği ücretli ve tam süreli bir hizmet anlayışı temelinde sürdürülmelidir.
2. İOSGB’ler işverenlere bağlı olarak çalışmalıdır, burada görev yapan personelin mesleki bağımsızlık ve iş güvencesi sağlanmalıdır.
3. İSB ve İOSGB finansmanı işverence sağlanmalıdır. Bu finansman hizmet alacak işyerlerinin işçi sayılarıyla ve risk durumlarıyla doğru orantılı olarak karşılanmalıdır.
4. Yasada işyeri hekimliği hizmetleri işyeri esasına göre düzenlenmelidir. Ayrıntılı açıklama yönetmelikle tanımlanabilir. 
5. İOSGB Organize Sanayi Bölgeleri ve Küçük Sanayi Sitelerinde, alışveriş merkezlerinde, zorunlu olmalıdır. Zincir işletmeler, bu zincir işletmeye giren herhangi bir işyerinde veya ayrı bir mekanda uygun sayıda işyerinin katılacağı bir İşyeri Ortak Sağlık Güvenlik Birimini kurmakla yükümlü olmalıdır. Yada yakındaki bir İOSGB’nden bu amaçla yararlanabilirler.
6. Yeterli ve etkin bir işyeri sağlık hizmetinin sürdürülebilmesi için, insanlara, makinalara ve çalışma ortamına yönelik olarak, ölçüm, test, kalibrasyon, araştırma, metot, eğitim, uzmanlık-danışma..vb. konularda  “destek hizmetleri” ne duyulacak gereksinim, İSAGÜ Bölge Merkezleri tarafından sağlanmalıdır.

• Bölge Merkezlerinde işçi sağlığı ve iş güvenliği (İSİG) alanında deneyim ve uzmanlığı bulunan sağlık personeli yanında, bölgedeki sektörlerin ihtiyaçlarına cevap verebilecek şekilde, İSİG konularında uzmanlık ve deneyimi bulunan mekanik-elektrik-çevre-kimya mühendisleri, ergonomistler, psikologlar ..vb. personel olmalıdır. Ayrıca çalışma ortam ölçümleri ve çalışanların sağlık durumlarının izlenmesine yönelik yardımcı sağlık muayenelerini olanaklı kılacak araç-gereç-donanım bulunmalıdır. İnsangücü ve teknik donanım standartları, lokasyon, ölçek..vb. parametreler dikkate alınarak Ulusal İSAGÜ Enstitüsü tarafından belirlenmelidir.
• Bölge Merkezlerinde tıbbi tedavi hizmetleri verilmez. Bölge merkezleri işyeri sağlık birimleri ve/veya İşyerleri ortak sağlık ve güvenlik birimleri yerine ikame edilemezler.

1. Çalışanlara verilecek koruyucu sağlık hizmetinin de basamaklandırılmış olması hem etkinlik hem maliyet açısından son derecede önemlidir.

HİZMET SUNUMU MODELİ

1. 50’nin üstünde işçi çalıştıran işyerlerinde İYH hizmeti bugünkü mevzuata uygun olarak İSB temelinde yapılmaktadır. Taşeron firmalar ve zincir işletmeler mevcut İşyeri Sağlık Birimi içinde değerlendirilmelidir. Aynı bina içinde (işyeri) çalışan tüm işçilerin (taşeron işçisi – geçici işçi statüsünde olsa dahi) İSİG hizmetlerinin sunumu ve organizasyonu ana işverenin sorumluluğundaki İşyeri Sağlık Birimi’nce verilir.
2. “İşyeri sağlık hizmetleri”, işyeri sağlık ekibi tarafından “işyerlerinde - işyeri sağlık birimlerinde” verilir, sürdürülür.

• Bu birimler, bu biçimde, çalışanların iş ortamına, iş içindeki aktivitelerine en yakın olarak konumlanmış olurlar.
• İşletme içi koşullardaki değişimler, farklılaşmalar bu şekilde organik ve eş zamanlı olarak izlenip, değerlendirilebilir.
• Mesleki maruziyetler ve işten etkilenen sağlık sorunlarının kişiselleştirilmiş takibi, işyerinden kopmadan, yabancılaşmadan, çalışanların işyeri ortamıyla etkileşimleri içinde en iyi derecede mümkün olabilir.
• İşyerlerinde sağlığın korunması ve İSİG programlarına çalışanların katılımını sağlayan İSİG Kurulları ile yakın işbirliği oluşturulmalıdır.

1. Organize Sanayi Bölgeleri ve Küçük Sanayi Sitelerinde ayrıca büyük alışveriş merkezlerinde bulunan işyerlerinde sağlığın korunması ve İSİG hizmeti için İOSGB kurulur. Taşeron firmalar , mütaahit firmalar ve geçici işçi çalıştıran işverenler İOSGB’ne katılmak ve burada hizmet almak zorundadır.
2. OSB ve KSS sınırları dışındaki, 50 kişiden az çalışanı olan işyerleri yakın komşuluk temelinde İOSGB den yararlanabilir.
3. İOSGB tam gün esasına göre çalışır ve bir hekim en fazla 1.000 çalışana hizmet vermelidir.
4. Bölgelerinde kaç tane İOSGB bulunmasına OSB veya KSS Yönetim Kurulları, Tabip Odaları ve mahalli otoritelerin, ulaşılabilirlik ve hizmetin sunulabilirliğine göre onay verirler. Ancak bir İOSGB 10 000’den fazla işçiye bakamaz ve 10’dan fazla İYH çalıştıramaz.
5. İşyeri Ortak Sağlık Güvenlik Birimlerinin İşlevleri: İOSGB, hizmet alanı içerisindeki, her bir işverenin kendi işletmesindeki işçilerin sağlığını ve güvenliğini sağlama sorumluluğu (zorunluluğu) saklı kalmak üzere ve işçilerin sağlığı ve güvenliği ile ilgili girişimlere katılma gerekliliklerine özen gösterilerek, işletmenin iş riskleri açısından uygun düşecek biçimde aşağıdaki görevleri yerine getirmekle yükümlüdür:
6. İşyerinde sağlığı ve işgüvenliğini tehdit edecek tehlikeleri belirlemek ve risklerini değerlendirmek,
7. İşçi sağlığı, işgüvenliği, hijyen ve ergonomi ile ilgili olarak, kişisel ve toplu koruma önlemleri önerilerinde bulunmak,
8. İşin organizasyonu ve planlanması ile ilgili tavsiyede bulunmak.
9. İş uygulamalarındaki gelişmelerle ilgili iyileştirme programlarına katılmak, yeni ekipmanların sağlık riskleri yönünden değerlendirmelerine katılmak,
10. İş kazaları ve meslek hastalıklarının analizine katılmak,
11. İşe bağlı olarak çalışanların sağlığının izlenmesini yapmak,
12. İşin işçiye göre uyumunu geliştirmek,
13. Mesleki rehabilitasyonla ilgili önlemlere katılmak,
14. İşçi sağlığı, hijyen ve ergonomi konusunda eğitim, öğretim ve bilgilendirmeyi yapmak veya verilmesini sağlamak,
15. İşçilere işyeri ortamındaki riskler ile ilgili bilgi ve sağlık eğitimi vermek,
16. İlkyardım ve acil durum tedavisi ile ilgili organizasyonları yapmak,
17. İşveren tarafından sağlanan yatma yerleri, kantinler, sağlık üniteleri de dahil çalışanların sağlığını etkileyen çalışma ortamı ve çalışma koşulları ile ilgili faktörleri denetlemek.

1. KSS’de işverenler Bağ-kur’a tabidir. Dolayısıyla İOSGB SGK’dan yetki alırken, işverene de hizmet verebilmek için (çünkü işverenler de risk altındadır) Bağ-kur’u da kapsayan yetki almalıdır.
2. İşyeri hijyeni incelemesi en az ayda bir kez olmalıdır. Bu inceleme periyodik olarak, başta işyeri hekimi, iş güvenliği mühendisi olmak üzere tüm kadroyu kapsamalıdır. Her bir meslek grubu için günlük çalışma süresinin ne kadarının çalışma ortamında geçirmesi gerektiği belirlenmeli ve mevzuatta yer alması sağlanmalıdır. 
3. Her OSB’de ve KSS’de İSİG Kurulları oluşturulmalıdır. Bu kurullarda aşağıdaki kişiler olmalıdır:

• Site yöneticisi veya temsilcisi (idari)
• Site yönetim kurulu temsilcisi (işveren)
• İşyeri hekimi,
• İşgüvenliği mühendisi,
• İşyeri hemşiresi,
• Sendika-sendikalar temsilcisi (İşçi temsilcisi / temsilcileri)

1. İOSGB Yönetim yapısı; İOSGB kendi içinden bir hekimi İOSGB yetkili, idari amir olarak seçimle belirler. İOSGB İdari amiri, işverene bağlı olarak OSB başkanı tarafından yönetilir.

PERSONEL

1. Hizmet sunacak İSİG biriminde asgari meslekler:

• İşyeri hekimi,
• İşyeri hemşiresi,
• İşgüvenliği Mühendisi (hizmet sunulan topluma göre kimya, makine, elektrik ya da endüstri gibi farklı alanlardan fakat konuyla ilgili ve gerekli eğitimleri almış)
• İş güvenliği teknikeri (meslek yüksek okulu mezunu)

Gerekli diğer personel ihtiyaca ve olanaklara göre belirlenmelidir.

• Sekreter
• Teknisyenler (laborant, röntgen teknisyeni, odyolog,vb.)
• Sosyal hizmet uzmanı
• İş psikoloğu vb (İşyeri hekimliği yönetmeliğinde varolan çalışanlar)

1. Bu belirtilen personel ilgili yönetmelikte de yer almalıdır.
2. Bu görevi yerine getirecek hekimler temel olarak TTB tarafından verilmiş sertifika sahibi olmak üzere ve/veya Üniversitelerin İş Sağlığı doktorasını tamamlamış, İş Sağlığı ve Meslek Hastalıkları Uzmanı hekimlerden oluşur.
3. Tüm personel tam gün çalışacak şekilde istihdam edilmeli, 4857 sayılı yasa hükümleri çerçevesinde çalıştırılmalıdır.
4. Personel KSS ve OSB Yönetim Kuruluna bağlı, bordrolu olarak çalışmalıdır.
5. Hekimler eşit iş-eşit ücret-eşit dağılım ilkesine göre çalışmalıdır. Alana yönelik çalışmalarda hekimler kendi aralarında görev ve sorumluluk paylaşımı yapmalıdır.
6. İOSGB’de personel dağılımı:

İşyeri hekimi :İlk 1.000 kişiye kadar bir tam gün işyeri hekimi bulunmalıdır. Sonraki her 1000 kişilik dilim için buna bir hekim eklenir.

İşyeri hemşiresi:Yine her 500 kişiye bir hemşire düşecek şekilde istihdam edilmelidir. Sertifikalı, hemşireler tercih edilmelidir.

İş Güvenliği Mühendisi : İlk 1000. çalışana bir, daha sonra her 1000. işçilik dilime bir mühendis eklenecek şekilde istihdam edilmelidir. Meslek odalarınca sertifikalandırılmış ve sürekli eğitim alan mühendisler, tercih edilmelidir.

İş Güvenliği Teknikeri: Her 500 çalışana bir, daha sonra her 1000 işçilik dilime yeni tekniker eklenir.

Ayrıca her 2500 kişiye sekreter, laborant, SHU (Sosyal Hizmetleri Uzmanı) iş psikoloğu olmalıdır.

1. Her bir personel kategorisinin görevi yönetmelikle belirlenmelidir.
2. Başta işyeri hekimi olmak üzere tüm işyeri sağlık ve güvenlik çalışanlarının görevlerini yerine getirirken mesleki bağımsızlıklarının sağlanması gerekir. Bu ekibin çalışanları, işveren, işçiler veya onların temsilcilerine; iş tehlikeleri, sağlığı ve güvenliği tehlikeye sokan durumlar konusunda danışmanlık yaparken, bir çıkar çatışmasından etkilenmesine izin veremezler. İşyeri sağlık ve güvenlik çalışanları işyerine ait endüstriyel ve ticari sırları açıklayamazlar. Ancak işçilerin ve toplumun sağlık ve güvenliğini korumak için açıklanması gereken bilgiyi de saklayamazlar. Gerektiğinde de ilgili mevzuatın uygulanmasında, gözetmenlik yapmaları için yetkili mercilere başvururlar.

FİZİKİ YAPI – FİNANSMAN

1. İşyeri Sağlık Birimleri ve İşyeri Hekimlerinin Görevleri ile Çalışma Usul ve Esasları hakkındaki yönetmelik’te belirtilen İşyeri Sağlık Birimine ait asgari standartlar İOSGB içinde sağlanmalı, ayrıca işçi ve işveren eğitimi için eğitim salonu ve tıbbi dosya arşivi de olmalıdır.
2. İOSGB’de genel fiziki muayene ekipmanının yanı sıra, hizmet verilen sektörlere yönelik EKG, odyometre, spirometre vb. rutin kan-idrar tetkikleri için gerekli laboratuar donanım, eğitim materyali vb. olanaklar olmalıdır.
3. İOSGB mekanı, ekipmanı ve sürekli giderleri işverenlerce sağlanmalıdır. Üye işverenler, İOSGB giderlerine işyerlerindeki işçi sayıları ve işyerlerinin içerdiği risk faktörleri ile doğru orantılı olarak katılırlar. Devlet mikro işyerlerine, vergi indirimi, SSK pirim indirimi, vb. teşvikler ile Çalışma Bakanlığının işyerlerine verdiği cezaların aktarıldığı fon, meslek hastalıkları sigortası fonu vb. aracılığıyla destek de sağlayabilir.
4. Taşeron işçi ve geçici işçi çalıştıran alt işverenler finansmana katılarak hizmetten yararlanırlar.
5. İOSGB’nde muhasebe takibi OSB/KSS Yönetim Kurulunun belirlediği bir muhasebeci/mali müşavir tarafından takip edilmelidir.
6. İOSGB, İSİG Kuruluna ve OSB/KSS idari amirine yıllık tahmini bütçeyi ve bir önceki döneme ait gerçekleştirilmiş bütçeyi sunar.

EĞİTİM –DENETİM

1. İşçi Eğitimi: İşyeri hekimi ve diğer İOSGB ekibi tarafından multidisipliner anlayışa uygun olarak verilir.
2. Hizmet-içi Eğitim: İşyeri hekimleri başta olmak üzere iş sağlığı çalışanları görevleri için gerekli olan becerileri kazanmak, sürdürmek ve görevini gereğince yerine getirmek için sürekli eğitimi işveren tarafından teşvik edilir ve bunun giderleri işverence karşılanır. Her bir İSİG biriminde görev alacak personelin hizmet-içi eğitimleri (sürekli eğitimleri) ilgili meslek odaları ve üniversite vb. eğitim kurumları tarafından verilmelidir. Hizmet içi eğitim destek hizmetini, danışmanlığı ve çalışma ortamına yönelik tetkikleri de kapsamalıdır.
3. Hizmet-içi eğitim finansmanını işveren karşılamalıdır.
4. Sertifikalar için yeniden belgelendirilme mekanizması kredilendirme üzerinden yürütülmelidir. Hizmete devamın koşulu olarak, ilgili meslek odalarınca belirlenen miktardaki kredi 5 yıl içinde tamamlamalıdır.
5. İOSGB’ne bağlı işletmelerin periyodik olarak her ay incelenmesi/ziyaret edilmesi sağlanmalıdır. İOSGB ekibi her ay yapacağı toplantılar ile kendilerine bağlı tüm işyerlerinin durumunu değişik açılardan ele alarak değerlendirmeli ve yılda iki kez hazırlanacak rapor ilgili işyerine gönderilmelidir.
6. Personele verilecek destek hizmeti:

İSGB Bölge Merkezleri’nde görev alacak olan uzmanlar, İOSGB’ne teknik desteğin dışında danışmanlık hizmeti de vermelidirler. Bu destek ve danışmanlık hizmeti ihtiyaç halinde, gereksinimin niteliğine göre telefon, fax, e-mail gibi iletişim yollarıyla veya İOSGB/İSB biriminde verilmelidir.

1. İOSGB Personelinin çalışmalarının denetimi kademeli olmalıdır.

• OSB İdari Başkanı personelin çalışmalarını sürekli hizmet sırasında denetlemelidir.
• OSB YK Yıllık performans değerlendirmesi yaparak, sonuçlarını İSİG Kuruluna ve OSB/KSS Yönetim Kurullarına veya kurucu işverenlere bildirmelidir.
• Performans değerlendirmesi sonuçları aynı zamanda personele de bildirilmelidir.

1. Çalışma ve sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Meslek Örgütleri ise tamamen random bir seçimle istediği zaman veya ihtiyaca/şikayete bağlı olarak denetimde rol üstlenmelidir.
2. İOSGB personeli çalışmalarını gereğince yerine getirmediğinde İOSGB İdari Başkanı tarafından sözlü uyarılır, tekrarında İOSGB İdari Başkanı tarafından yazılı uyarılır. Tekrarında ise, OSB/KSS yönetimine bildirilir. Gerekli incelemeler sonucunda ısrarla görevini aksatan çalışana maaş kaybı, işten çıkarılma gibi cezalar uygulanır. Durum ilgili meslek odasına da bildirilir.
3. İşyerinin denetimi Çalışma Bakanlığı tarafından iş müfettişlerince yapılmalıdır.
4. İşyeri yükümlülüklerini gereğince yerine getirmediğinde iş kanunu hükümleri uygulanmalıdır.
5. Görevini üstün başarıyla yapanlar için ödüllendirme mekanizmaları: Maaş artışı, terfi, onurlandırma gibi yöntemler İSGB bölge merkezleri, OSB/KSS yönetimi, meslek örgütlerince verilebilir.

KAYIT – İSTATİSTİK / SEVK SİSTEMİ

1. İSB’de geçerli olan form ve kayıtlar İOSGB içinde geçerlidir.
2. Kullanılan formların güncellenmesi ve standart form oluşturulması için bir çalışma grubu oluşturulmalıdır.
3. Kapsam içindeki tüm işçilerin sağlık sicilleri oluşturulmalıdır.
4. İOSGB her yıl OSB YK’na bir önceki yıla ait gerçekleşmiş faaliyet raporunu ve yeni döneme ait çalışma programını sunar ve birer örneğini İSGB Bölge Merkezi ile İSİG Kurul’larına gönderir.
5. Formlar hazırlandıktan sonra bildirimi zorunlu olanlar 6 aylık veya yıllık olarak İSB ve İOSGB idari başkanı tarafından Bölge Merkezlerine e-posta ve normal posta ile gönderilmelidir. Bölge Merkezleri ise bunları değerlendirip, birleştirerek Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına, ve İSAGÜ Enstitüsüne gönderir.
6. Formların doldurulması ve bildirilmesi ile ilgili eğitim İSAGÜ Enstitüsü Web üzerinden hazırlanacak kılavuzlarla, kitap ve CD’lerle verilmelidir. Bölge merkezlerinde ise seminer vs. eğitimlerle ve telefon, faks, e-posta gibi yöntemlerle danışmanlık sağlayarak verilmelidir.
7. Değerlendirme öncelikle İSB ve İOSGB sorumluları tarafından yapılmalıdır. Bildirimi zorunlu formlar ise Bölge Merkezlerinde, İSAGÜ Enstitüsü’nde, Çalışma Bakanlığında yapılmalıdır. Değerlendirmeler bölgesel, il düzeyinde ve ülke genelinde olarak yapılmalı ve yayınlanmalıdır.
8. Zamanında bildirim yapmayanlar Bölge Merkezleri tarafından uyarılmalı, devamı halinde ise işveren, OSB/KSS Yönetim Kurulları ve Meslek örgütlerine bildirilmelidir.
9. Geribildirimler 6 ay içerisinde normal posta ve e-posta ile yapılmalıdır. Yayınlanmış değerlendirme raporları da geri-bildirim yerine geçmelidir.

×