Pandemi- Tele Çalışma ve Kadınlar

Pandemi sonrası tele çalışma (uzaktan çalışma) bir zorunluluk olarak hayatımıza girdi. Özel sektörde bazı alanlarda uzun yıllardır kullanılan yöntem kamu da dahil olmak üzere özellikle sokağa çıkma kısıtlamalarının yaygın olduğu dönemde yoğun olarak kullanıldı, bazı alanlarda yoğunluğu azalsa da hala kullanılıyor. 

Tele çalışma yönteminin tüm çalışanlara olumlu ya da olumsuz etkileri oldu ancak bu etkiler kuşkusuz en çok kadınlar için söz konusuydu. Şimdi kimi zaman erkek çalışanlar için de söz konusu olan olumsuz etkilerden söz edelim.

-Teknoloji, elektrik ve internete ulaşım zorlukları. Tele çalışma yoğun bir teknoloji kullanımı (bilgisayar, tablet, internet kullanılabilir bir cep telefonu, kimi zaman bilgisayar eski ise kamera, kulaklık, tarayıcı vb) gerektirirken aynı zamanda kesintisiz elektrik ve internet hizmetini de zorunlu kılıyor. Üstelik evde birden fazla tele çalışma yapan kişi ve uzaktan eğitime dahil olan çocuk/çocuklar varsa gereksinim duyulan cihaz sayısı artarken internet kotasının da yükselmesi gerekiyor. Evden çalışma yapıldığı için yol, kıyafet, yemek gibi masrafların azaldığı ileri sürülürken aslında çalışanlar açısından teknolojik altyapı gereksinimi önemli bir gider kalemini oluşturuyor. Üstelik sık sık yapılan elektrik kesintileri internet erişimini de etkiliyor. Evde birden fazla kişinin bu gereksinimi ortaya çıktığında kadınlar genellikle eski teknolojiyi kabul etmek zorunda kalıyor. Çünkü diğerleri evdeki erkek ve çocuklar için kullanılıyor. Bu harcamalar aile bütçesi açısından önemli bir harcama kalemini oluşturuyor. Bütçeden ilk kısılanlar da genellikle -kadınların- öz bakım ürünleri oluyor.

-Tele çalışma için evde uygun bir ortam yaratmak gerekiyor. Bu ortamın sessiz olması, görüntülü çalışma söz konusu olduğunda ortamın temiz ve düzenli olması gerekiyor. Bu düzeni sağlamak genellikle kadına bırakılıyor. Daha sessiz mekanlar erkeler ve çocuklar için kullanılırken kadınlar evde bulabildikleri en uygun alanda çalışmak zorunda kalabiliyor. Üstelik kreşlerin kapanması nedeniyle çocuklar da evde olduğundan sessiz ortamı sağlamak da her zaman olası olmuyor. Çocuğun sessizliğinin sağlanması da kadının görevi oluyor. 

-Pandemi hijyen gereksinimi ön plana çıkarırken toplumsal cinsiyet rolleri açısından bu durum kadınların ev içi iş yükünü arttırdı. Evin, aile bireylerinin, eve alınan ihtiyaç maddelerinin temizliğini sağlamak genellikle kadınlara yüklendi. Çünkü bulaş riski nedeniyle bakım hizmeti için eleman çalıştırma azaldı. Elbette açıkta kalan bu bakım hizmetini de kadınların vermesi beklendi.

-Kadın en azından işe gittiğinde sosyalleşebiliyor, kendini gerçekleştiriyordu. Ancak eve kapanma ev içi yükleri arttırırken aynı zamanda kadının psikolojik ve sosyal açıdan da izolasyonunu beraberinde getirdi. 

Pandeminin elbette sınıfsal bir etki boyutu vardı. Çalışanlar en fazla olumsuz etkiye maruz kalanlardı. Ama pandeminin bir de toplumsal cinsiyet boyutu vardı. Kadınlar pandemide en fazla yükü taşımak zorunda kalanlar oldu.