Pandeminin başlangıcı ve ardından kısa sürede aşı geliştirilmesi “kurtarıcı” olmuştu. Bu aşamadan sonra nasıl bir aşı uygulaması öngörülüyor? Netleşen ve önerilen bir takvim var mı?
Bağışıklama her yıl difteri, tetanos, boğmaca, enflüanza ve kızamık gibi hastalıklardan ölümü engelleyerek 3.5-5 milyon hayatı kurtarmakta. Günümüzde yirmiden fazla yaşamsal risk taşıyan hastalığa karşı koruyan aşılar var. Ancak aşılara erişimde ve temel çocukluk çağı aşılarının kapsayıcılığına ilişkin çok ciddi eşitsizlikler söz konusu.
Hekim-bilim insanı Dr. Eric Topol, twitter hesabında salgının geldiği noktayı çok iyi anlatan bir grafik paylaşmış, bir yazı yazmış. Yazının başlığında ve içeriğinde de ʺkaynayan kurbağaʺ metaforunu kullanmış.
Raporun 30. sayfasında pandeminin başlangıcından bu yana yanlış bilginin, eksik bilginin, söylentilerin endişeyi, korkuyu beslediği ifade edilmektedir.
Değerli okurlar ve yazarlar,
13 ve 14 Mayıs 2022 tarihlerinde Türk Tabipleri Birliği İnfodemi Mücadelesi ve Yönetimi Çalışma Grubu önemli bir etkinliği tamamladı.
İki yılı geride bırakan SARS CoV-2 pandemisi her ne kadar artık göz ardı ediliyor olsa da sürüyor. Üstelik son dönemde dünyanın bazı bölgelerinde ilginç gelişmeler de var. Özetlemeye çalışalım:
Dünya Sağlık Örgütü Genel Sekreteri, pandeminin başlangıcından itibaren en düşük ölüm sayılarının son haftalarda saptandığını belirttikten sonra pandeminin henüz bitmediğini de vurguladı.
Sevgili okurlar ve yazarlar,
Dünya toplumları pandemiyle yaşamayı sürdürürken 7 Nisan Dünya Sağlık Günü temasının odağında insanların ve gezegenin sağlığı olduğunu ve sağlıklı toplumlar için bir eylemlilik sürecine işaret edildiğini görüyoruz.
Uzaktan sağlık hizmeti sunulmasına ilişkin bir takım kuralların belirlendiği bir Yönetmelik 10 Şubat 2022 tarihli Resmi Gazete'de yayınlandı.
Yeni gelişen teknolojiler ve bilişim sistemlerinde ortaya çıkan olanaklar bir takım sağlık hizmetlerinin uzaktan sunulmasını mümkün kılmıştı.
Sevgili okurlar, yazarlar,
Tütün endüstrisinin taktikleri pandemi sürecinde de küresel düzeyde devam etmiştir. Ulusötesi tütün şirketlerinin aşağıda bazı örnekleri yazılı olan kampanyaları pandeminin farklı zamanlarında farklı hedef gruplara yönelik olarak sürmüştür (1):
"Pandemi mücadelesinde gereksinim duyulan düzenlemelerin adının ne olacağına 'bilim' karar vermelidir..." başlıklı bir önceki yazımda pandemi mücadelesinde bilimin önemini vurgulamaya çalıştım. Aşağıdaki yazıda ise bilimin güncel vurgularını öne çıkararak görüşlerimi biraz daha somutlaştırmak istiyorum:
Yazının başlığında görülen iki sorunun ilkine yanıtımı hemen 'evet' olarak verebilirim. Yanıt vermemi kolaylaştıran ayrıntılar; şimdiye kadar okuduklarım, yazdıklarım, pandemide dünyanın yaşadığı deneyimlerle ilgili gözlemlerim, vb. Ancak ikinci sorunun yanıtını bireysel olarak yanıtlayabilmem zor. İçeriğin özenle, geniş bir ekiple hazırlanması gerekir.
Pandemi, dünyada çalışma koşullarını da değiştirdi. Bu nedenle özellikle uzaktan çalışma kavramı hemen hepimizin yaşamında karşılık buldu. Bu yöntemin kimi riskleri iyi bilinmeli ve risklerin önlenmesi için önlemler alınmalıdır. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Uluslararası Çalışma Organizasyonu (ILO) bu konuda bir rapor yayınlamıştır.
Pandemi mücadelesi kamusal düzenlemeler, bireysel ve toplumsal duyarlılığın ve farkındalığın artırılması, doğru davranışların benimsenmesi ve uygulanması, yanlış bilgi ile mücadele, pandemi sürecini olumsuz etkileyen yoksulluk, eşitsizlik, vb. belirleyenlerle süreklilik içinde mücadele gibi çok sayıda bileşenin birlikte sürdürülmesine ihtiyaç duyar.
Feride Hocam ne güzel ifade etmiş.
Pandemi küresel düzlemde sınıfsal, etnik, coğrafi eşitsizlikleri büyütüyor. Bunu azaltacak, hakkaniyeti sağlayacak bir adımsa atılmıyor.
İnternet ve/veya diğer ortamlarda rastlanan her bilginin doğru olmadığı konusundaki farkındalığımızın her zaman en üst düzeyde olması gerekir. Kendimizi, daha da önemlisi etrafımızdakileri yanlış bilginin zarar vermesinden korumalıyız.
Bu soruların yanıtları yeni pandemiler içinde önemli. bu nedenle de sormaya tartışmaya yanıt aramaya devam etmeli.
Dünya influenza pandemilerine hazırlanmış ve her ülke kendi hazırlık planını yapmıştı. Ancak pandemi hem bir başka virüs grubundan geldi hem de gördük ki uluslararası hazırlık başta olmak üzere planlar rafta kaldı.
Yeni pandemilerin ortaya çıkmasını önlemek için insan, hayvan ve çevre sağlığını birlikte ele alan TEK SAĞLIK yaklaşımı çok önemli. Hep gündemde olmalı!
İki yıllık deneyim pek çok ülkenin pandemiyi epidemiyoloji biliminin gereklerini yerine getirerek, sosyal devlet sorumluluğuyla yönetmediğini gösterdi. Ekonomik ve sosyal yaşam sermayenin karlılığı gözetilerek sürdürülürken, sağlık reformunun tahrip ettiği piyasalaşmış sağlık hizmetleri hastalığı sahada değil hastanelerde karşıladı.
Covid-19, kabaca %80 ayakta geçirilen %20 tıbbi destek gerektiren ve %2-3 mortal seyredebilen, yoksulları daha fazla etkileyen bir enfeksiyon hastalığıdır. Çin’in Vuhan bölgesinde başlayıp kısa süre içerisinde tüm dünyaya yayılarak pandemi haline dönüştü.