Özlem Azap
X hastalığı ne zamandır görülüyor?
İsviçre´nin Davos kentinde yaklaşık bir ay önce gerçekleştirilen Dünya Ekonomik Forumu´nun sağlık sektörü liderleri toplantısında (17 Ocak 2024), ʺX hastalığıʺ olarak adlandırılan “yeni bir salgın”...
Cavit Işık Yavuz
COVID-19 ʺkıpırdanıyorʺ
Bu yaz çevremizden çokça grip benzeri şikayeti olanlar ya da ʺklima mı çarptıʺ diyenleri duyar olduk. Artık COVID-19 unutulduğu için de kimse COVID olup olmadığı üzerinde durmadı. COVID-19 hastalığına yakalanmışlar mıydı elbette ki bilmek zor.
Özlem Azap
COVID-19 için güncel aşı önerileri
COVID-19´dan korunmada, mRNA aşıları, ağır hastalık, hastaneye yatış ve ölümü belirgin şekilde azaltmaları nedeniyle oldukça etkili bulundu ve yaygın kullanıldı.
Eriş Bilaloğlu
COVID-19 aşı uygulaması?
Pandeminin başlangıcı ve ardından kısa sürede aşı geliştirilmesi “kurtarıcı” olmuştu. Bu aşamadan sonra nasıl bir aşı uygulaması öngörülüyor? Netleşen ve önerilen bir takvim var mı?
Özlem Azap
Pandeminin neresindeyiz?
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), tarafından 27 Nisan 2023’te yayımlanan COVID-19’a ilişkin haftalık durum raporunda dünya genelinde olgu ve ölüm sayılarının giderek azaldığı ancak Güney-Doğu Asya ve Doğu Akdeniz’de genel eğilimin aksine olguların ve ölümlerin artmaya devam ettiği bildirilmiştir.
Dilek Aslan
Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölgesi´nin Sağlıkla İlgili Acil Durumlar Listesi...
Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölgesi´nin acil durumlara yönelik bilgileri içeren sayfasında yer alan 24.2.2023 tarihli verilere göre; sağlıkla ilgili acil durumlar/aciller listesinde ilk üç sırayı Türkiye ve Suriye depremleri, Mpox ve Ukrayna´da yaşanan aciller almıştır.
Cavit Işık Yavuz
Pandemi sürüyor hafife alma hali de!
Hayatımızın gündemine pandemiyi getiren Coronavirüsün yeni üyesi tanımlanalı tam 3 yıl oldu. Zor geçen üç yıl. Politikacılar bitti dese de süren pandemi yeni varyant ve alt varyantlarla her biri kendine özgü dinamikleri olan dönemler halinde sürüyor.
Özlem Azap
SORU 2: Türkiye, Dünya Sağlık Örgütü´ne COVID olgularının saysını bildiriyor mu? HAYIR ise neden?
Dünya Sağlık Örgütü´nün yayımladığı raporda, 11-17 Temmuz arasındaki COVID olgularının sayısına ilişkin dünya haritasında Türkiye ʺSon 7 gün içinde doğrulanmış olgu bildirmeyen ülkelerʺ kategorisinde yer almaktadır.
Özlem Azap
SORU 1: Molnupiravir bitti mi? Evet ise neden?
Salgındaki sayıları bile tam olarak bilmediğimiz ancak ʺçıplak gözleʺ olguların hızla arttığını gözlemlediğimiz bir dönemde, 65 yaş üstündekiler ve risk grubundakiler için hastalığın başlangıcındaki hafif dönemde kullanılabilecek molnupiravir isimli ilaca ulaşılamıyor olmasının nedenini yetkililere sormak istiyorum.
Özlem Azap
Kaynayan kurbağa deneyi ve salgın ilişkisi
Hekim-bilim insanı Dr. Eric Topol, twitter hesabında salgının geldiği noktayı çok iyi anlatan bir grafik paylaşmış, bir yazı yazmış. Yazının başlığında ve içeriğinde de ʺkaynayan kurbağaʺ metaforunu kullanmış.
Özlem Azap
Kimlerin hatırlatma dozu olmasına ŞİMDİLİK gerek yok yani sonbaharda yeni çıkacak aşıyı bekleyebilir?
Sadece üç doz BioNTech aşısı olmuş, 50 yaşın altındaki sağlıklı kişiler İki doz CoronoVac VE üç doz BioNTech olmuş kişiler (bağışıklık sistemi baskılanmış olanlar HARİÇ)
Özlem Azap
Kimler hatırlatma dozu olmalı?
*Tek başına inaktive virüs aşıları Omikron varyantlarına karşı etkili koruma sağlamamaktadır. Omikron varyantlarıyla devam eden salgında zorunlu haller dışında inaktive aşı uygulaması önerilmemektedir.
Özlem Azap
Yine mi COVID!
Maalesef evet; yine COVID! Dünyada da ülkemizde de olgular giderek artıyor. Ölümlerin henüz artmamış olması sevindirici; umarım önümüzdeki dönemde de artmaz.
Cavit Işık Yavuz
Pandemide güncel durum: Göz ardı edilse de pandemi sürüyor.
İki yılı geride bırakan SARS CoV-2 pandemisi her ne kadar artık göz ardı ediliyor olsa da sürüyor. Üstelik son dönemde dünyanın bazı bölgelerinde ilginç gelişmeler de var. Özetlemeye çalışalım:
Özlem Azap
Haftaya maskeleri çıkaralım mı?
Pandemiye ilişkin kuralların gevşetildiği ancak halen olgu sayılarının ve virüse ilişkin durumun izlendiği yerlerde örneğin ABD´de, Philadelphia´da yeni kararlar alındı.
Özlem Azap
Pandemi -maalesef ki- henüz bitmedi!
Dünya Sağlık Örgütü Genel Sekreteri, pandeminin başlangıcından itibaren en düşük ölüm sayılarının son haftalarda saptandığını belirttikten sonra pandeminin henüz bitmediğini de vurguladı.
Bayazıt İlhan
Yoksul ülkeler aşı alıp uygulayamazken Almanya´dan aşıların çöpe gideceği haberi geldi
Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) paylaşımında gördüm. NTV´nin Alman Haber Ajansı (DPA)´dan aldığı habere göre Almanya’da haziran sonuna kadar 10 milyondan fazla doz COVID-19 aşısının son kullanma tarihi geçecek. Bu sayı yılın üçüncü çeyreğinin sonuna kadar 50 milyon dozu bulacak.
Bayazıt İlhan
İnsanlık bilimle aşıyı üretti ama kapitalizm nedeniyle yaygın uygulayamadı
Salgına karşı hayatta kalabilmek ve salgını bitirebilmek için elimizdeki en güçlü araç aşı. Bilimin gelişmişlik düzeyi bize müthiş bir olanak sundu, bir yıl içinde çok etkili aşılar üretildi ve sonrasında milyonlarca ölümün önüne geçilebildi. Ama aşıya erişimdeki adaletsizlikler önlenemedi, oysa salgını bitirebilmek için tüm dünyada yaygın aşılama yapmak gerekiyor.
Yücel Demirer
‘Maskeden kurtulma’ maskesi…
Türkiye’de maskenin gerekli varlığı pandemi mücadelesinde geride kalmış hallerimizi de ifşa ediyor: Tam aşılı oranındaki düşüklüğe, test sayısının yetersizliğine, kapalı mekânlardaki havalandırma eksikliğine, fiziksel mesafe korumada duyarsızlığa ve daha nicesine ışık tutuyor.
Özlem Azap
Maskeden "kurtulunca" COVID-19 hastalığından ölümler azalacak mı?
Salgının bir tür "sembolü" haline gelen maskelerden "kurtulunca" salgından da kurtulmuş olacağımıza ilişkin bir duygu hali toplumun geneline yayılmış durumda. Keşke gerçekten de maskelerden kurtulacağımız bir duruma ulaşmış olsak da hep birlikte maskelerimizi çıkarıp atsak!
Bayazıt İlhan
Çalıştığımız ortamları doğal yoldan havalandıramıyoruz, çünkü çoğunun penceresi yok
COVID-19 salgını sağlık hizmeti verilen mekanların doğal yollardan havalandırılmasının ne kadar önemli olduğunu gösterdi. Hastane mimarisinde dikkat edilmesi gereken bu temel gerçeğin neredeyse hiç dikkate alınmadığını görüyoruz.
Dilek Aslan
Pandemi döneminde iç ortamların doğal yoldan havalandırılması...
Değerli okurlar, yazarlar, Pandemi önlemleri arasında sıkça duyduğumuz bir başlık: iç ortamlarımızı doğal yollardan havalandırmak.. Bir başka ifadeyle; pencerelerimizin açılarak iç ortamlarımızın sık sık havalandırılması.
Osman Elbek
COVID-19 Pandemisinde Son Durum
8 Şubat 2022 tarihi itibariyle COVID-19 pandemisindeki son durumu aktardığım bir söyleşiyi (özellikle söyleşide yer alan veriler işe yarayabilir düşüncesiyle) paylaşıyorum:
Bayazıt İlhan
Salgın rahatlamaya değil ciddiyete davet ediyor
Resmi rakamlarla Türkiye'de dün 111 bin 157 COVID-19 vakası ve bu hastalıktan 248 can kaybı bildirildi. Omicron varyantı ile birlikte Türkiye dahil tüm dünyada vaka sayıları ve ölümler artarken Sağlık Bakanı “müsterih olunuz” diyor. Böylesi bir tabloda Sağlık Bakanı’nın salgını hafife alan mesajlarını bilim çevreleri hayretle karşılıyor.
Dilek Aslan
Bilimin söyledikleri...
"Pandemi mücadelesinde gereksinim duyulan düzenlemelerin adının ne olacağına 'bilim' karar vermelidir..." başlıklı bir önceki yazımda pandemi mücadelesinde bilimin önemini vurgulamaya çalıştım. Aşağıdaki yazıda ise bilimin güncel vurgularını öne çıkararak görüşlerimi biraz daha somutlaştırmak istiyorum:
Özlem Azap
Molnupiravirin klinik kullanıma girmesi kötü mü oldu?
Sağlık Bakanlığı, COVID-19 hastalığının tedavisindeki gelişmeleri “uzaktan” izlemeye devam ediyor. Bir klinisyen olarak, hidroksiklorokin ve favipravir deneyimlerinden sonra Sağlık Bakanlığı’nın tedaviye ilişkin gelişmeleri daha hızlı bir şekilde klinik pratiğimize yansıtmasını beklerdim.
Özlem Azap
Molnupiravir nedir?
Molnupiravir (MK-4482/EIDD-2801), nükleozid analoğu olan bir ön ilaçtır. Ebola virus, koronaviruslar, respiratuar sinsityal virus (RSV) ve Venezuella at ensefaliti virusu (VEEV) gibi birçok RNA virüsüne etkilidir.
Cavit Işık Yavuz
Sağlık Bakanı'na yanıt DSÖ'den geldi.
DSÖ Genel Sekreteri, yaptığı son açıklama ile sanki Sağlık Bakanı'nın 29 Ocak'ta Twitter hesabından paylaştığı "VAKA SAYILARINDA GÖRÜLEN Omicron varyantı kaynaklı artış umut kırıcıymış gibi anlaşılmamalı. Virüs eski gücünde değil.
Osman Elbek
Zorunlu Aşı Uygulaması
Türk Tabipleri Birliği COVID-19 aşılamanın zorunluluğu hakkında önemli bir açıklama yaptı. Söz konusu metinde "toplum sağlığının korunması ortak ilkesinin gereği olarak aşının zorunlu kılınması olanaklıdır
Bayazıt İlhan
Pandemi yönetimini sağlık ve bilimin ihtiyaçlarıyla açıklamak zor, sınıfsal özelliklerine bakmalı
Feride Hocam ne güzel ifade etmiş. Pandemi küresel düzlemde sınıfsal, etnik, coğrafi eşitsizlikleri büyütüyor. Bunu azaltacak, hakkaniyeti sağlayacak bir adımsa atılmıyor.
Mustafa Sütlaş
nasıl mücadele edilmeli...
merhaba, dün akşam yapılan "salgın yönetiminde neler oluyor" başlıklı paneli youtube'den izledim. düzenleyenlere, konuşmacılara ve katkıda bulunanlara teşekkür ediyorum.
Cavit Işık Yavuz
Soruların yanıtları yeni pandemiler için belirleyici olacak
Bu soruların yanıtları yeni pandemiler içinde önemli. bu nedenle de sormaya tartışmaya yanıt aramaya devam etmeli. Dünya influenza pandemilerine hazırlanmış ve her ülke kendi hazırlık planını yapmıştı. Ancak pandemi hem bir başka virüs grubundan geldi hem de gördük ki uluslararası hazırlık başta olmak üzere planlar rafta kaldı.
Dilek Aslan
Yanlış bilgi ile mücadelenin önemi...
Doğru bilginin değeri Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) sürecinde oldukça iyi anlaşılmış olmakla birlikte bilgi eksikliği ve/veya yanlışlığından kaynaklanan pek çok sorun birey ve/veya toplumların hayatını olumsuz etkilemeye devam etmektedir.
Osman Elbek
Risk Stratejisi
Ben bu girdiğimiz yolun bir "strateji", "risk stratejisi" olduğunu düşünüyorum. Liberalizmden farklı olarak üçüncü bin yılın neoliberal risk ideolojisi sağlık alanında uygulandığında bu yola / sonuca çıkıyor. Bu sorunu tartışmaya çalıştığım yazıyı paylaşmak istiyorum.
Cavit Işık Yavuz
Starteji mi strateji-sizilik mi?
Omikron varyantı ile pandeminin bu yeni aşamasında "yeni bir yol" ararken neyi, ne ölçüde ve nasıl yaptığımız bundan sonrası için belirleyici olacak.
Naki Bulut
Covid-19’un bir pandemiye dönüşmesi engellenebilir miydi?
Covid-19, kabaca %80 ayakta geçirilen %20 tıbbi destek gerektiren ve %2-3 mortal seyredebilen, yoksulları daha fazla etkileyen bir enfeksiyon hastalığıdır. Çin’in Vuhan bölgesinde başlayıp kısa süre içerisinde tüm dünyaya yayılarak pandemi haline dönüştü.
Osman Elbek
Olgu Sayıları Değil Sorun
Kanaatimce ne paranın PCR'a yetmemesi, ne de olgu sayılarının artmaması için bulunan bir çözüm yolu değil değişen stratejinin nedeni.
Özlem Azap
Riskli gruptakiler ve varyantlar
Salgının geldiği bu kontrolsüz aşamada olgu sayılarının artması ile birlikte riskli grupta olan çok sayıda kişi de hastalanacak ve hastalığı -maalesef beklendiği gibi- ağır geçirecektir.
Özlem Azap
Taramalar için PCR testlerini kaldırmak yerine; AKSİNE hızlı antijen testleri de temin edilerek tarama süreci kolaylaştırılmalı/hızlandırılmalıdır!
Aşısız olan kişilerden kalabalık ortamlara girmeden önce istenen "negatif PCR" test sonucunun ARTIK istenmeyeceği açıklanmıştır.
Cavit Işık Yavuz
Aşı eşitsizliği
Peoples Vaccine Alliance adıyla kurulan aşı hareketi yetkililerinin aktardığına göre "Big Pharma Davos' zirvesinde paylaşılan şirket raporları "Pfizer, BioNTech and Moderna" nın dakikada 65 bin Dolar kâr ettiğini gösteriyor. Bu şirketlerin dağıttığı aşıların %1 den azı yoksul ülkelere.
Osman Elbek
Aşı Politikası
Sevgili Güray, Siyasi iktidarın kendi tabanını dikkate alarak onları rahatsız etmeyecek bir aşılanma politikası seçtiğini düşünüyorum. Bu bağlamda saptamalarına katılıyorum.
Özlem Azap
Hızlı antijen testleri
Olgu sayılarının hızla arttığı; izolasyon ve karantina sürelerinin sonlandırılmasından önce test istendiği bugünlerde güvenilir ve kolay uygulanabilir hızlı antjen testlerinin -tüm dünyada olduğu gibi- ülkemizde de yaygın kullanılması gerekmektedir.
Özlem Azap
İzolasyon ve karantina süreleri
Sağlık Bakanı'nın açıkladığı izolasyon ve karantina süreleri, diğer ülkelerde olgu sayılarının çok arttığı "kriz" durumlarında alınan önlemlerle benzerlik göstermektedir.
Mehmet Antmen
Sağlığın siyaseti
Hükümetin pandemi ile özellikle mücadele etmediğini düşünüyorum. Bunun bir kaç nedeni var; etkili bir aşı yönetimi ile cemaatleri ürkütmek istemiyor, bir diğeri de pandemiyi kullanarak kendisine karşı oluşacak demokratik tepkileri yasaklayabiliyor.
Sebiha Kablay
Omikron bu kadar yaygınken özellikle kamusal alanlarda -ulaşım, sağlık tesisleri, okullar vb.- nasıl korunacağız?
Aşı yaptırmayanlar, maske kullanmayan ya da uygun kullanmayanlar, hasta olup test yaptırmayanlar, hasta olmasına rağmen sosyalleşmeye devam edenler varken ve hastalık bu kadar yaygınken biz nasıl korunacağız? Kamusal alanlarda en azından ne tip yeni düzenlemeler yapılabilir?
Merve Kayaduvar
Kısıtlamalar geri gelmeli mi?
Artan vaka sayıları karşısında yeniden kısıtlama uygulanmalı mı? Ekonomi ve sağlık ikileminde hangi kısıtlamaların uygulanması daha doğru olur?
Güray Kılıç
Türkiye covid-19 aşılamasında neden geri kaldı?
Covid-19 aşıları tüm toplumla neden yaygın olarak buluşturulamadı? Bunun nedenleri arasında en başta yer alan husus nedir? Gerçekten Türkiye'de aşı karşıtlığı mı buna sebep olmuştur. Yoksa AKP iktidarının iki yüzlülüğü mü söz konusu olan. Bir yandan lutüf gibi aşıyı sunmak, diğer yandan da geniş yoksul kitlelerin aşıya erişimi için mekanizma geliştirmemek.
Osman Elbek
COVID, Aşı ve Bağlam
"Bizler, pandemi sürecinde (aşı konusu dahil) nasıl bir iyilik hali tanımından yola çıkarak tavır aldık acaba?" sorusuna bir soru da ben ekleyeyim:
Feride Aksu Tanık
mRNA aşısı ile üç doz aşılanmış annenin emzirdiği bebeğin Covid-19'a yakalanma riski nedir?
Covid-19 nasıl bir hastalık dosyasında Osman Küçükosmanoğlu'nun yazısı için teşekkür ederim. mRNA aşısı ile üç doz aşılanmış bir annenin emzirdiği bebeğinin hastalıktan korunma olasılığı üzerine bilgi verebilir misiniz?
En büyük neden piyasalaşmış sağlık sisteminin kamusal sağlık güvencesini dışlamasıdır.
ABD sağlık sistemi, genel olarak “bir aşırılık ve yoksunluk paradoksu” olarak tanımlanmaktadır. Bir yanda ileri teknolojinin de etkisiyle aşırı endüstrileşmiş bir tıp bilimi, piyasalaşmış bir sağlık hizmeti ve akıl dışı bir sağlık harcaması düzeyi, diğer yanda en temel sağlık hizmetine bile ulaşamayan on milyonlarca yoksul ve işçi.
Özlem Azap
Turkovac aşısı
Turkovac aşısı (ERUCOV-VAC olarak da biliniyor) Erciyes Üniversitesi ve Sağlık Bakanlığı Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) işbirliği ile ülkemizde üretilen inaktive bir SARS-CoV-2 aşıdır.
Figen Şahpaz
Turkovac aşısı
Merhaba dün Sağlık Bakanı hatırlatma dozunu Turkovac aşısıyla yaptı, isteyen herkesin de Turkovac yaptırabileceğini söyledi. Bunun dayanağı nedir biliyor musunuz? Faz III çalışması sonuçları açıklanmadı, aşının etkinliğini bilmiyoruz, var olan diğer aşılara kıyaslaması yapılmadı, ne yapmamızı önerirsiniz?
Cavit Işık Yavuz
Maske
Aralarinda İngiliz Tabipler Birliği'nin de bulunduğu bazı meslek örgütleri Birleşik Krallık'ta on saflarda çalışan saglk çalışanlarına FFP3 maskeleri verilmesi çağrısında bulundu. İngiliz Tabipler Birliği hastenelere konu ile ilgili bir mektup gonderdi.
Cavit Işık Yavuz
Omikron ve sağlık çalışanları
DSÖ sağlık çalışanları için maske kullanımı rehberini Omikron tehdidini göz önüne alarak güncelledi. Rehbere gire havalandırmanin iyi olmadığı kapalı alanlarda FFP2 FFP3 ve N95 maske kullanılması gerektiği belirtiliyor.
Emine Algan
Peki Çin´in, sıfır Covid politikası ne âlemde?
1,4 milyar nüfusu olan Çin, Sıfır COVID politikasını uygulayarak toplam vakaları 100.000’in, toplam ölümleri ise 5.000’in altında tuttu (Nisan 2020’den bu yana, 10.000’in biraz üzerindeki vaka ve yalnızca 3 ölüm de dahil).
Bayazıt İlhan
Kamu hastanelerinden muayene randevusu almak çok zor
Selçuk Atalay arkadaşımızın paylaştığı deneyim, pandeminin gelinen aşamasında çok daha belirgin hale geldi.