ForumSağlık2023

Pandemi günlerinde "tek sağlık" ve eşitsizlikler…

Salgınlar Çağı

Pandemi herkesi etkiledi.

Etkiledi, ama bazılarımızı daha fazla, daha derinden etkiledi.

Pandeminin dünyayı etkileme biçimi üzerine çok sayıda değerlendirme var. 

Zamanımız olsa da hepsini okuyabilsek, ancak, ilgi alanlarımızla uyumlu olanları okumayı tercih ediyoruz. 

Ben de bu konuda sizlerle en son okuduğum bir makalenin perspektifini paylaşmak istiyorum.

Solis ve Nunn tarafından TEK SAĞLIK EŞİTSİZLİKLERİ VE COVID-19 başlıklı 2021 yılında yayınlanmış bir makale içeriği eşitsizliklere tek sağlık perspektifinden bakıyor. Makalede; bu bakış açısıyla, COVID-19 pandemisinin küresel düzeyde bazı grupları diğerlerinden daha fazla olumsuz etkilediği işaret ediliyor. Makalenin içeriğinde yer verilen “kimler yeni bir zoonotik bulaşıcı hastalığa maruz kalıyor?”,  Etkilenimin/maruz kalmanın sosyal belirleyicileri var mı?” sorularının önemli olduğunu düşünüyorum.

Tartışmanın başlangıç noktası; “yeni” bir virüsün kaynağı ve bu etkene sosyo-ekonomik durum, meslek, vb. sosyal faktörler aracılığıyla kimlerin (daha fazla) maruz kalabileceği ile ilgili düşünmek olabilir. 

Makalede, tek sağlık yaklaşımı ile farklılıkları/eşitsizlikleri üç aşamada/süreçte ele almanın mümkün olduğu ifade ediliyor: hastalığa maruz kalma, hastalığa olan duyarlılık ve hastalığın seyri… Örneğin, hastalığa maruz kalma aşamasındaki eşitsizlikler; virüs ile temas sürecindeki eşitsizlikleri işaret etmektedir. Diğer iki başlıkta görülen eşitsizliklerin ise biyolojik ve sosyal faktörler üzerinden olabildiği vurgusu var.

Makale içerik olarak zengin bir tartışmayı yapabilmeye olanak sağlıyor. Makalede yer alan bilgiler üzerinden bizler de tartışma yürütebiliriz.

Kaynak:

Solis A, Nunn CL. One health disparities and COVID-19. Evol Med Public Health. 2021 Feb 13;9(1):70-77. doi: 10.1093/emph/eoab003.