ForumSağlık2023

İşçi Sağlığı Hizmet Modeli Tartışma Notları-II

Hastalanırsak

• İSG modelinin içinde tek bir yapı mı yoksa çoklu hizmet sunum yapıları mı olmalı? 50’den az çalışanı olan işyerleri için farklı modeller önerildi. İşverenlerin ya da devletin kurduğu, coğrafi olarak işçilerin erişebileceği konumlarda kurulacak merkezlerden söz edildi. 

1. 50’nin üzerinde olanlarda İSGB, 50’nin altında OSGB'ler (bugünkü özel girişim modelinin dışında)
2. Mevsimlik tarım işçileri, ev eksenli çalışanlar, katı atık işçileri ve diğer tüm bağlantısız çalışan işçiler için TSM’ler üzerinden hizmet sunumu modeli geliştirilmesi gerektiği, Belediyelerin de bu alanda görev alabileceği söylendi. 
3. Bin işçiden fazla işçisi olan işyerleri İSGB kurmalı
4. Ulusal ölçekteki İSG kurumları tüm işçi sağlığı verilerini, maruziyetleri ve sonuçlarını görünür hale gelmesini sağlamalıdır. 

• Ulusal İSİG Konseyi, İSG Enstitüsü (Mali idari özerkliği olan, tüm tarafları kapsayan bir enstitü). Bu yapılar üzerinde dünya örnekleri üzerinden de duruldu.  
• İYH'nin eğitimlerini hangi kurum görevli olacak sorusuna cevaplar arandı. Eğitim yeterliliği, süresi vb. konuşuldu. Eğitimin kurulacak enstitü aracılığıyla verilebileceği söylendi. Mesleki kaliteyi artıracak sürekli eğitim ve süpervizyon çalışmalarına dikkat çekildi. 

İSG temsilcisi işçilerin de eğitim alması ve sertifikalandırılması gerekir. 

• Bazı sektörlerde Yasa’nın uygulanmasının ertelenmesinin son bulması gerektiği vurgulandı. 
• “İşçilerin İSİG konusunda bilgilendirilmesi ve kendi işyerlerinin sağlık güvenlik düzeyini denetleyebilir olmasının sağlanması gerekir” dendi.
• İSG alanında “denetim” konusunda sorunlar olduğu, İzleme ve denetleme süreçlerinin etkinleştirilmesi gerektiği yaygın olarak vurgulandı. 
• Yetkilendirilmiş TSM modeli hakkında bilgi verildi. Yaşanmış TSM pratiklerinin başarılı olduğu söylendi. Ücretlerin devletten alınmasının uygun olduğu söylendi. 
• İSG konsey yapısının emeğin temsilinin artırılarak yeniden kurgulanması gerektiği söylendi.  
• 120 binin üzerinde İGU var. İG Uzmanlığı OSGB modeli içinde eridi. İçi boşaltıldı. İSG lisans mezunları sistem içinde yer bulamadı. 
• Finlandiya örneği: eğitimleri daha uzun ve staj dönemleri var. Özel merkezlere bağlı çalışıyorlar. Ülke genelinde işçi sağlığı ile ilgili 16 adet enstitü var. 
• Kamusal hizmet sunum modeli için yeni bir kamusal yapılanma gerekir. Burada önemli olan “kamu yararı” kavramıdır. Danimarka örneği konuşuldu. 
• İşverenin işçi sağlığı konusundaki sorumluluğu ortadan kaldırılmamalı. Finansmanın da tehlikeyi yaratan işverenden sağlanması gerekir denildi. 
• OSGB’ler doğası gereği küçük ölçekli işyerlerine hizmet veremez. 
• Bir finansman önerisi: Almanya modeli. İşverenlerin ortak bir havuz oluşturulması. Ücretler havuzlardan kaynaklanacak. Sanayi bölgelerinde kurulacak büyük OSGB merkezleri. Bu OSGB’lerde eğitim de veriliyor. 
• Her işyerinde işyeri hekimi olması gerekmeyebilir diyenler oldu.  Kurulacak merkezlere, az tehlikeli işlerde çalışanlar İSG hizmeti için başvurabilirler dendi. 
• Kurum, kural, denetim ve yaptırım ayaklarının her birinin işlemesi gerekiyor.